Sizal – Wielozadaniowy brak bliźniak kokosu

Sizal wytwarzany jest z agawy sizalowej, gatunku trawy występującej w wielu krajach świata, ale najliczniej w Afryce, na Madagaskarze, w Australii, na wyspach tworzących Archipelag Hawajski i Karaibski. Po bawełnie i jucie jest trzecią co do częstotliwości wykorzystania rośliną włóknodajną na świecie. Głównym producentem sizalu jest obecnie Brazylia oraz Meksyk. O ile wykorzystanie włókien kokosowych jest charakterystyczne dla krajów azjatyckich, o tyle włókna sizalu pierwotnie były surowcem typowym dla Ameryki. Sizal znali już Aztekowie, wykonując z nich posłania i wyplatając kosze. Do Europy sizal dotarł dopiero w XVI wieku wraz z żeglarzami podróżującymi do krajów Ameryki południowej.

Jak pozyskuje się włókno sizalowe

Agawa sizalowa rośnie w klimacie podzwrotnikowym z temperaturą wzrostu powyżej 25^oC. Zbieracze ścinają liście maczetami w pobliżu podstawy kielicha. Następnie rośliny są tłuczone na miazgę, a gęsta część zostaje podzielona na małe kawałki. Wewnątrz liści znajdują się bardzo długie i mocne włókna. Obecnie, na świecie dominuje produkcja maszynowa jeśli chodzi o rozbijanie roślin, ale włókna nadal wyciągają ręcznie pracownicy. Surowe włókno jest przemywane w celu usunięcia resztek rośliny i rozwieszane do wyschnięcia. Suche włókna są czesane, a miazga służy, jako nawóz.

Do czego dzisiaj wykorzystujemy włókno sizalowe?

Twarde i sztywne włókno sizalowe doskonale nadaje się do produkcji mat. Dlatego też często stanowią alternatywną wersję dla włókien kokosowych wypełniających materace. Stosuje się je także do wytwarzania dywanów. Pod względem twardości również przypomina włókno kokosowe. Włókno z agawy jest stosowane także do wytwarzania lin i sznurów, zarówno tych przemysłowych, jak i drobnych sznurków stosowanych w gospodarstwie domowym. Cechą charakterystyczną sznurów wykonanych z sizalu jest ich szorstkość.

Ciekawe jest także to, że włókna roślinne są na tyle wytrzymałe, że z powodzeniem może zastąpić włókna węglowe oraz rakotwórczy azbest, jako pokrycie dachu.

Barwione włókna sizalowe znajdują także zastosowanie, jako akcesoria florystyczno-dekoratorskie. To bardzo częsty dodatek do bukietów, stroików i wiązanek. Doskonale nadaje się także do wypełniania pudełek prezentowych, przy okazji zabezpieczając zawartość opakowania. Miłośnicy kotów mogą kojarzyć sizal ze specjalnych, sztywnych stojaków, które zwierzęta wykorzystują do ostrzenia pazurów. Prasowane arkusze lub motki z sizalu często towarzyszą amatorom robótek ręcznych. Przy pomocy kleju PVA można układać z włókna fantazyjne wzory, wykonywać ozdoby na choinkę, przywieszki do torebek.

Niepozorna roślina, pomimo ogromnego technologicznego postępu nadal ma mnóstwo zastosowań we współczesnym świecie.